Tính từ đầu năm 2021, nước ta đã trải qua 4 đợt dịch Covid–19 kéo theo là sự biến động của thị trường vật liệu xây dựng, khiến nhiều doanh nghiệp “khóc ròng” vì lỗ nặng, thậm chí chậm tiến độ hàng loạt công trình. Người mua nhà cũng ngày càng áp lực vì chạy theo giá dự án “trên trời”.

Theo đánh giá của Hiệp hội Thép Việt Nam, đây là các biến động sau khi giá nguyên liệu sản xuất thép toàn cầu 9 tháng năm 2021 diễn biến phức tạp, giá nguyên liệu sản xuất thép liên tục điều chỉnh tăng kể từ cuối năm 2020. Riêng tháng 10/2021, nhiều doanh nghiệp thép đã điều chỉnh mức tăng giá bán khoảng 17.000 – 192.000 đồng/kg thép tùy từng thương hiệu… Trước đó, giá các loại kính cũng tăng hơn 30% so với đầu năm 2021; giá xi măng tăng trung bình từ 80.000 – 100.000 đồng/tấn.

Theo tính toán của các chủ đầu tư, thép xây dựng chiếm khoảng 28% chi phí cho một căn hộ chung cư và khoảng 35% chi phí xây dựng một căn nhà liền kề. Với mức giá thép tăng lên tới 40 – 45% như hiện nay thì đơn giá bán nhà sẽ chịu tác động lớn. Giá vật liệu liên tục tăng cao sẽ khiến nhiều công trình xây dựng, dự án bất động sản phải thi công cầm chừng, đứng trước nguy cơ “đắp chiếu”. Thậm chí, nhà đầu tư sẽ chọn cách dừng thi công và chịu nộp phạt, việc này sẽ ảnh hưởng rất lớn đến thị trường bất động sản vì gây khó khăn về nguồn cung.

Các chuyên gia đánh giá, nguyên nhân của việc giá thép xây dựng tăng cao trong giai đoạn vừa qua có cả nguyên nhân khách quan lẫn nguyên nhân chủ quan. Trong đó, nguyên nhân khách quan phải kể đến như: Nguyên liệu phục vụ sản xuất thép trong nước như quặng, phôi thép phụ thuộc khá lớn vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu trong khi giá của các nguyên liệu này trên thế giới đều tăng (cụ thể, giá quặng sắt tính đến đầu tháng 3/2021 ghi nhận mức trên 170 USD/tấn, tăng 55% so với cuối năm 2020 và gấp đôi cùng kỳ năm trước, giá thép cuộn cán nóng (HRC) ghi nhận 660 USD/tấn tăng 44% so cùng kỳ năm trước) cộng thêm chi phí vận chuyển, chi phí logistic đều tăng so với giai đoạn trước đây.

Ông Tống Văn Nga – Chủ tịch Hội Vật liệu xây dựng Việt Nam chia sẻ: Cụ thể về nguyên nhân giá vật liệu xây dựng tăng là do dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, trước hết là do từ nguyên liệu, điện năng, vận tải, nhân công, quy định giãn cách trong quá trình sản xuất và di chuyển. Từ đó, kéo theo sẽ là thiết lập mặt bằng mới, giá nhà ở cũng sẽ tăng và áp lực lớn nhất chính là nhà thầu và người mua nhà.

Ông Đỗ Minh Túc – Phó Tổng Giám đốc 1 dự án bất động sản tại Hà Giang chia sẻ với Phóng viên Báo điện tử Xây dựng: Thị trường xây dựng hiện nay đã khó lại thêm khó, bởi sau dịch thị trường bất động sản có biến chuyển lớn, đồng thời giá nguyên vật liệu cũng tăng cao. Muốn giảm chi phí thì lượng công trình cũng sẽ bị giảm. Chủ đầu tư “nằm im” nghe ngóng từ đó dẫn đến doanh số sụt giảm nghiêm trọng. Khi doanh số đã giảm, lợi nhuận đương nhiên cũng giảm thậm chí phải bù lỗ vì ở nhiều giai đoạn vẫn phải nuôi quân cán và rất nhiều chi phí khác nhưng công nhân thì nằm chơi do dự án không thể thi công.

Không chỉ là nỗi lo của nhiều nhà thầu xây dựng và các chủ đầu tư, mà với sản phẩm bất động sản, tất cả chi phí này sẽ được tính vào giá bán và khách mua nhà phải chịu.

Riêng với doanh nghiệp ngành Xây dựng dân dụng, việc giá vật liệu, đặc biệt là giá thép tăng vọt làm chi phí xây dựng tăng mạnh sẽ giảm lợi nhuận. Lượng khách hàng cũng giảm vì khách đã có kế hoạch xây nhà nhưng thấy giá tăng cao nên sẽ xem xét hoãn kế hoạch lại vì áp lực kinh tế.

Chủ cửa hàng vật liệu xây dựng Trung Phượng tại Hà Cầu (Hà Đông) cho biết: Bây giờ chỉ có giá sắt đắt đột biến, còn gạch, cát, xi măng thì có tăng nhưng không nhiều. Đơn cử xi măng loại B40 là 120.000 đồng/tạ, xi măng Bỉm Sơn và Hoàng Long đều có giá 160.000 đồng/tạ. Tuy nhiên, đợt này rất ít hộ gia đình xây nhà vì giá vật liệu cao, nhiều gia đình chưa thực hiện được kế hoạch vì áp lực về kinh tế.

Về giải pháp cho vấn đề trên, mới đây Bộ Xây dựng đã có Văn bản gửi các cơ quan liên quan và các địa phương đề nghị: UBND cấp tỉnh chỉ đạo các Sở Xây dựng thường xuyên theo dõi kịp thời cập nhật, điều chỉnh công bố giá vật liệu xây dựng, chỉ số giá xây dựng cho phù hợp; các cơ quan liên quan đánh giá tác động của dịch Covid-19 và biến động giá vật liệu xây dựng chủ yếu là thép xây dựng. Để từ đó đề xuất các giải pháp khắc phục, giảm thiểu tác động tiêu cực từ tăng giá thép để kịp thời tháo gỡ khó khăn cho các nhà thầu thi công xây dựng.